Informacja dla inwestorów budowlanych

Menu

Likwidacja szkód górniczych

INFORMACJA DLA INWESTORÓW DOTYCZĄCA PODSTAWOWYCH ZASAD SPORZĄDZANIA KOSZTORYSÓW RÓŻNICOWYCH USTALAJĄCYCH WYSOKOŚĆ ODSZKODOWAŃ Z TYTUŁU ZWROTU KOSZTÓW ZABEZPIECZEŃ PRZED WPŁYWAMI EKSPLOATACJI GÓRNICZEJ

Zgodnie z zapisami art. 148 i 150 ustawy „Prawo geologiczne i górnicze” inwestorowi przysługuje wobec przedsiębiorcy górniczego roszczenie o zwrot nakładów poniesionych na zabezpieczenie wzniesionego obiektu. Przedsiębiorca zobowiązany jest do zwrotu  wyłącznie nakładów uzasadnionych  czyli takich, których poniesienie w danych warunkach geologiczno-górniczych było niezbędne, adekwatne do wielkości prognozowanych oddziaływań górniczych i nie wynikało z żadnych innych uwarunkowań, np. geotechnicznych.

Odszkodowanie z tytułu zwrotu dodatkowych i koniecznych nakładów ponoszonych przez inwestora przy realizacji obiektu budowlanego na terenie górniczym jest wyliczane jako różnica pomiędzy kosztem wybudowania identycznego obiektu na terenie górniczym i poza tym terenem.

Działając w kierunku uniknięcia nieporozumień i sporów pomiędzy inwestorami i przedsiębiorcą górniczym o wielkość wypłacanych odszkodowań, Polska Grupa Górnicza S.A. informuje o podstawowych zasadach, które należy uwzględniać przy sporządzaniu kosztorysów różnicowych określających wysokość odszkodowania z tytułu kosztów zabezpieczenia obiektów budowlanych przed wpływami eksploatacji górniczej.


  • SKŁADNIKI CENOTWÓRCZE STOSOWANE DO SPORZĄDZANIA KOSZTORYSÓW RÓŻNICOWYCH.


Na podstawie orzecznictwa sądowego w sprawach o zwrot kosztów zabezpieczeń, przy sporządzaniu kosztorysów różnicowych określających wysokość odszkodowań z tytułu zwrotu kosztów zabezpieczeń należy stosować składniki cenotwórcze (ceny robocizny, materiałów, sprzętu, narzuty) nie wyższe od wartości średnich w okresie realizacji robót zabezpieczających, gdyż to w tym czasie i wg cen z tego okresu nastąpiło uszczuplenie majątku inwestora realizującego obiekt budowlany.

Uwzględniając, że inwestycje realizowane są w różnych okresach czasowych, kosztorysy należy sporządzać z uwzględnieniem składników cenotwórczych z kwartału, w którym zostały wykonane ostatnie elementy obiektu mające związek z jego zabezpieczeniem na prognozowane wpływy eksploatacji górniczej.

W trakcie weryfikacji wniosku inwestora przedsiębiorca górniczy korzysta z cenników publikowanych w informatorach Sekocenbud.


  • ROBOTY ZIEMNE.


  1. Do kalkulacji kosztów dodatkowych robót ziemnych związanych z koniecznością zabezpieczenia obiektu przedsiębiorca górniczy uwzględnia koszty mechanicznego wykonywania robót. Ręczne wykonywanie robót wymaga uzasadnienia technicznego i stosownego udokumentowania przez inwestora.
  2. Głębokość wykopów związanych z wykonaniem dodatkowych elementów zabezpieczających należy przyjmować od poziomu uwzględniającego konieczność usunięcia warstw humusu lub konieczność wykonania warstw posadzki na gruncie.
  3. W przypadku gdy inwestor poniósł dodatkowe nakłady związane z wywozem nadmiaru mas ziemnych z nieruchomości, powstałych na skutek zabudowania w gruncie elementów związanych z zabezpieczeniem obiektu przed wpływami eksploatacji górniczej, koszt składowania mas ziemnych z wykopów na składowisku odpadów jest uwzględniany wyłącznie na podstawie posiadanych przez inwestora dokumentów (rachunki, faktury).
  4. Wymiana gruntu z powodu występowania w rejonie inwestycji gruntów nasypowych lub innych, nie odpowiadających wymogom budowlanym, nie jest uznawana za dodatkowy nakład związany z zabezpieczeniem budynku przed wpływami górniczymi.


  • PODKŁADY BETONOWE NA PODŁOŻU GRUNTOWYM.


Przedsiębiorca górniczy nie zalicza do dodatkowych nakładów związanych z zabezpieczeniem obiektu przed wpływami górniczymi kosztów wykonania podkładu betonowego pod elementami podstawowymi fundamentu, czyli takimi które byłyby realizowane niezależnie od warunków górniczych.


  • ŁAWY ŻELBETOWE.


  1. Wykonanie elementów dodatkowych rusztu fundamentowego należy przyjmować z uwzględnieniem wzajemnego przenikania się tych elementów i ław podstawowych budynku.
  2. Do kosztów zabezpieczenia zalicza się dozbrojenie ław zasadniczych obiektu, tj. różnicę pomiędzy zbrojeniem wynikającym z adaptacji projektu do warunków górniczych, a zbrojeniem podstawowym uwidocznionym w projekcie typowym. W przypadku braku projektu typowego, zastosowane zbrojenie na terenie górniczym należy pomniejszyć o minimalne podłużne i poprzeczne zbrojenie konstrukcyjne ław.
  3. Do kosztów zabezpieczenia przedsiębiorca górniczy nie zalicza kosztów związanych ze zmianą wymiarów przekroju ław fundamentowych, jeżeli przyjęte wymiary wynikają z obciążeń innych niż obciążenia powodowane czynnikami górniczymi.


  • PŁYTA ŻELBETOWA.


Zgodnie z pkt. 5.1.3 Instrukcji Nr 416/2006 Instytutu Techniki Budowlanej pt. „Projektowanie budynków na terenach górniczych”, posadowienie na płycie fundamentowej zaleca się stosować tylko w uzasadnionych przypadkach, gdy wymagają tego warunki gruntowe.

Przez warunki gruntowe, mające związek z ruchem zakładu górniczego, uzasadniające zastosowanie płyty fundamentowej przedsiębiorca górniczy uważa występowanie na nieruchomości deformacji nieciągłych, zrobów płytkich eksploatacji, szybów, szybików, aktywnych stref uskokowych.

  1. W przypadkach gdy zastosowanie płyty żelbetowej nie wynika z warunków gruntowych mających związek z ruchem zakładu górniczego, do kosztów zabezpieczenia przedsiębiorca zalicza wyłącznie różnicę w kosztach wykonania płyty na terenie górniczym i poza tym terenem lub koszty zabezpieczenia ustalone na podstawie uproszczonego projektu zamiennego posadowienia budynku (np. ruszt fundamentowy lub przepona żelbetowa na ławach fundamentowych).  
  2. W przypadku gdy zastosowanie płyty żelbetowej wynika z warunków gruntowych mających związek z ruchem zakładu górniczego,  do kosztów zabezpieczenia obiektu przedsiębiorca zalicza:
    • płyta żelbetowa poniżej strefy  przemarzania gruntu - budynek niepodpiwniczony:
      • różnicę pomiędzy kosztami wykonania płyty żelbetowej z warstwami podkładowymi, a kosztami wykonania standardowej konstrukcji fundamentów obiektu,
    • płyta żelbetowa poniżej strefy  przemarzania gruntu - budynek podpiwniczony:
      • różnicę pomiędzy kosztami wykonania płyty żelbetowej z warstwami podkładowymi, a kosztami wykonania standardowej konstrukcji fundamentów, z uwzględnieniem warstw posadzki piwnic na gruncie, które byłyby wykonywane gdyby płyty fundamentowej nie zastosowano.
    • płyta żelbetowa w rejonie poziomu terenu:
      • różnicę pomiędzy kosztami wykonania płyty żelbetowej z warstwami podkładowymi, a kosztami wykonania konstrukcji standardowych fundamentów ławowych, ścian fundamentowych i warstw posadzki na gruncie (podsypka piaskowa, podkład betonowy), które byłyby wykonywane gdyby płyty fundamentowej nie zastosowano.


  • RDZENIE ŻELBETOWE.


W przypadku gdy z uwagi na warunki górnicze w obiekcie zostały zastosowane rdzenie żelbetowe, koszt dodatkowego zabezpieczenia winien obejmować różnicę pomiędzy kosztem wykonania rdzeni, a kosztem wykonania w tym miejscu ścian, które występowałyby gdyby rdzenie nie zostały zastosowane.


  • WIEŃCE ŻELBETOWE.


Zgodnie z zasadami sztuki budowlanej wieńce żelbetowe są standardowym elementem budynków.

Do kosztów zabezpieczenia obiektu na wpływy eksploatacji górniczej przedsiębiorca górniczy zalicza:

  • różnicę pomiędzy konstrukcją wieńca na terenie górniczym, a konstrukcją wieńca którą należałoby wykonać gdyby obiekt realizowano poza tym terenem,
  • w przypadku, gdy z uwagi na warunki geologiczno - górnicze zastosowano dodatkowe wieńce w obiekcie, do kosztu zabezpieczenia należy uwzględniać różnicę pomiędzy  kosztem wykonania dodatkowego wieńca żelbetowego, a kosztem wykonania w tym miejscu ściany konstrukcyjnej, która występowałaby gdyby wieniec nie został zastosowany.

Do kosztów dodatkowego zabezpieczenia obiektu przedsiębiorca górniczy zalicza wyłącznie dodatkowe dylatacje konstrukcyjne, wynikające z warunków geologiczno-górniczych. Nie są uwzględniane koszty dylatacji, których wykonanie wynika z ogólnych zasad sztuki budowlanej, w tym m.in. dylatacji:

  • wynikających z przepisów przeciwpożarowych,
  • pomiędzy obiektami już istniejącymi i nowo wznoszonymi,
  • pomiędzy obiektami o dużych różnicach w obciążeniach,
  • wynikających ze zmiany sposobu posadowienia części budynków lub zmiany konstrukcji budynków,
  • wynikających ze zmiennych warunków gruntowych występujących w rejonie posadowienia,
  • wynikających z oddziaływań termicznych.

Dylatacje wykonywane na terenach górniczych, niezależnie od tego czy wyłącznym powodem ich wykonania są warunki geologiczno-górnicze, czy też inne z ww. przyczyn, powinny spełniać wymagania określone w Instrukcji Nr 364/2007 Instytutu Techniki Budowlanej pt. „Wymagania techniczne dla obiektów budowlanych wznoszonych na terenach górniczych”.

W przypadku dylatacji wykonanych niezgodnie z ww. wymaganiami przedsiębiorca górniczy może uzależnić zawarcie ugody o zwrot kosztów zabezpieczenia obiektów od dostosowania dylatacji do tych wymagań lub odmówić zawarcia ugody, z uwagi na poważnie przyszłe konsekwencje stwierdzonej wady budowlanej.


  • PODATEK VAT.

    1. Przy ustalaniu wartości odszkodowania, w przypadku gdy inwestor realizował budowę systemem gospodarczym, jeśli nie jest on podatnikiem podatku VAT, w cenach materiałów uwzględnia się odpowiednią stawkę podatku VAT.
    2. Jeśli inwestor wykaże (okaże faktury), że roboty budowlane na jego zlecenie realizował podmiot świadczący usługi w zakresie budownictwa i będący podatnikiem podatku VAT, wówczas odpowiednią stawkę podatku VAT uwzględnia się także w cenach robocizny, materiałów i sprzętu.
    3. W przypadku gdy inwestor jest podatnikiem podatku VAT, a zrealizowany obiekt ma związek z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, wówczas wartość odszkodowania ustala się wg cen netto, bez uwzględnienia podatku VAT.
  • WERYFIKACJA ZAKRESU RZECZOWEGO ZABEZPIECZEŃ W PRZYPADKACH ZASTOSOWANIA ZABEZPIECZEŃ NIEADEKWATNYCH DO PROGNOZOWANYCH WPŁYWÓW GÓRNICZYCH.

W przypadku stwierdzenia, że zastosowane zabezpieczenia obiektu budowlanego oraz koszty ich wykonania są nieadekwatne do prognozowanych wielkości wpływów eksploatacji górniczej, przedsiębiorca górniczy zastrzega sobie prawo do:

  1. żądania przedłożenia obliczeń uzasadniających przyjęte przez projektanta rozwiązania konstrukcyjne,
  2. sporządzenia, przez osobę posiadającą stosowne uprawniania budowlane do projektowania, opinii budowlanej zawierającej m.in.:
    • ocenę zasadności i poprawności zastosowanych rozwiązań projektowych w aspekcie zabezpieczenia obiektu na prognozowane wpływy eksploatacji górniczej wraz z weryfikacją przyjętych przez projektanta rozwiązań konstrukcyjnych,
    • w przypadku negatywnej oceny zastosowanego zakresu zabezpieczeń, wskazanie rozwiązania technicznego zabezpieczeń, adekwatnego do prognozowanych wielkości wpływów górniczych na nieruchomość, popartego sporządzeniem uproszczonego projektu posadowienia budynku,
    • wycenę uzasadnionych dodatkowych nakładów poniesionych przez inwestorów w związku z zabezpieczeniem obiektu na wpływy eksploatacji górniczej, wyliczonych na podstawie uproszczonego projektu.


Likwidacja szkód górniczych