8 lipiec 2025

Odpady górnicze cennym surowcem - list intencyjny podpisany

List intencyjny o współpracy dotyczącej wykorzystania łupków przywęglowych zawarły dziś (8 lipca 2025 r.) w Katowicach cztery podmioty: spółki Haldex, Holding KW, Polska Grupa Górnicza oraz Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych z Sieci Badawczej Łukasiewicz, który bada możliwość użycia odpadów kopalnianych jako cennego surowca na potrzeby sektora cementowo-betoniarskiego, budownictwa i drogownictwa.

Inicjatorem podpisania listu intencyjnego jest Haldex – spółka z grupy kapitałowej Holdingu KW, z wieloletnim doświadczeniem w przetwarzaniu skał płonnych, dostarczanych z kopalń PGG.

– Podjęcie współpracy jest odpowiedzią na wdrażanie w naszej spółce założeń Gospodarki Obiegu Zamkniętego. Dotyczy to wykorzystania materiałów odpadowych w celach gospodarczych, w tym efektywnego ograniczenia negatywnego wpływu składowanych odpadów na środowisko naturalne - podkreśla Przemysław Danielewski, prezes zarządu Haldex S.A.

– Nadrzędnym celem spółek wchodzących w skład Holding KW sp. z o. o. jest wykorzystanie ich potencjału technologicznego i kadrowego w innych obszarach, aniżeli eksploatacja i produkcja paliw kopalnych. Jednym z kluczowych wyzwań staje się zatem zagospodarowanie i przemysłowe wykorzystanie zasobów, które w przeszłości były traktowane jako odpad produkcji wydobywczej. Pozwala to nie tylko na ograniczenie niekorzystnego wpływu przemysłu ciężkiego, w tym wydobywczego na środowisko naturalne, poprzez ograniczenie korzystania z zasobów, ale co równie istotne, przywracanie terenów zdegradowanych do celów gospodarczych i rewitalizacja terenów zdegradowanych w kierunku odtworzenia pierwotnych funkcji. Zakładane przez sygnatariuszy listu działania wychodzą naprzeciw tym założeniom - mówi Maciej Harat, prezes zarządu spółki Holding KW.

– Spółki Haldex, Holding KW i PGG S.A. to spółki Skarbu Państwa - to dobrze, że współpracują ze sobą – podkreśla Łukasz Deja - prezes Polskiej Grupy Górniczej i dodaje: Projekt pozwoli zmniejszyć wolumen łupków przywęglowych, które dotychczas składowano na kopalnianych hałdach. Wykorzystanie składowisk odpadów górniczych jako źródła cennego surowca pozwoli nam m.in. odzyskać tereny, które posłużą nowym celom społeczno-biznesowym - mówi Łukasz Deja - prezes PGG.

Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych w Krakowie specjalizuje się w badaniach dla przemysłu cementowo-betoniarskiego. Szerokie zastosowanie (około 2 mln ton rocznie) mają w nim tzw. materiały pucolanowe, czyli rzadkie krzemionki niezbędne przy produkcji klinkierów, cementu i betonu. Pucolany są deficytowym surowcem - pozyskuje się je naturalnie lub z pyłów dymnicowych, które powstają przy spalaniu węgla w blokach energetycznych elektrowni konwencjonalnych.

– Nowym źródłem pełnowartościowych pucolan mogą stać się pogórnicze łupki przywęglowe, jeśli zostaną poddane odpowiedniej obróbce termicznej. Pomysł ten może być przełomem w zagospodarowaniu odpadów górniczych, wymaga jednak technologicznych testów i badań, które zaplanowano w projekcie - mówi dr hab. inż. Paweł Pichniarczyk - dyrektor Instytutu Ceramiki i Materiałów Budowlanych - Sieć Badawcza Łukasiewicz.

Sygnatariusze listu intencyjnego zadeklarowali, że nadrzędnym celem ich współpracy będzie działanie na korzyść zrównoważonego rozwoju i transformacji regionu śląskiego zgodnie z wymaganiami ochrony środowiska naturalnego.

Celem użytkowym jest gospodarcze wykorzystanie łupków przywęglowych. Strony postanowiły rozwijać technologie przetwórcze skały płonnej oraz prowadzić wspólne badania naukowe nad przetwarzaniem łupków. W Haldeksie powstać ma m.in. specjalnie zaprojektowana instalacja, wyposażona w piec obrotowy, do wytwarzania pucolan.

Na realizację i przemysłowe wdrożenia projektu strony zamierzają ubiegać się o środki z odpowiednich funduszy Unii Europejskiej. Firmy węglowe i naukowcy postanowili także promować opracowane wspólnie nowatorskie rozwiązania naukowo-techniczne (organizując m.in. tematyczne konferencje).